2022-07-14 09:36:47
Оламдан ўтганга етти, қирқ ва йил қилиш ҳақида.Ассалому алайкум дўстларим. Бизнинг утган улуғ устозларимиз етти, қирқ каби амалларни қилиб келишган. Ҳозирги даврга келиб бу амални йўқ қилишга ҳаракат бўлганлиги сабабидан, биз хам бу амални қилиш жоизлиги ҳақида фатволарни етказмоқчи бўлдик. Бу амални қилганлар қилсин, қилмаганлар қилмасин. Қилганларга қилма демайлик. Аммо бизни устозларимиз қилган, биз хам қиламиз. Кимни устози қилмасликка буйриган бўлса қилмасин, бу ўзларини ихтиёри. Бу ихтилоф фаръи ихтилоф, бу билан бир-бирини ёмон кўрмасликни ва таъассубликга кириб, бизни устоз бундай деган, сиз қарши гапиряпсиз деган сўзларни гапирмасликни илтимос қиламиз. Чунки бу ихтилоф Имом Азам раҳматуллоҳ алайҳ билан шогирдларини ўртасидаги ихтилоф каби холос.
روى مسلم عن عائشة رضي الله عنها أن رجلا أتى النبي صلى الله عليه وسلم فقال يا رسول الله إن أمي انفلتت نفسها ولم توص وأظنها لو تكلمت تصدقت أفلها أجر إن تصدقت عنها قال نعم اهـ.
Имом Муслим Оиша онамиздан ривоят қилади: Бир киши Пайғамбаримиз алайҳис саломни олдиларига келиб: "Ё Росулаллоҳ!, онамни нафси озод булди (яни бу дунёдан ўтди). Менга васият қилмади. Онам гапирганда эди, садақа қиларди деб ўйланяпман. Уни ҳақида агар садақа қилсам, унга савоби етадими?", деди. Шунда Пайғамбаримиз алайҳис салом: "Ҳа", деб жавоб бердилар.
والتصدق عن الميت بوجه شرعي مطلوب ولا يتقيد بكونه في سبعة أيام أو أكثر أو أقل وتقييده ببعض الأيام من العوائد فقط كما أفتى بذلك مفتى الحرمين و فقيه الشافعى السيد أحمد دحلان 1234-1304 وقد جرت عادة الناس بالتصدق عن الميت في ثالث من موته وفي سابع وفي تمام العشرين وفي الأربعين وفي المائة وبعد ذلك يفعل كل سنة حولا في يوم الموت.
Утганларга эҳсон, талаб қилинган шаръий йўл биландир. У, етти кунга ёки етти кундан кўпига ёки озига боғлиқ эмас. Уни баъзи кунларга боғлаш, икки ҳарамни имоми Шофий мазҳабини фақихи ҳижрий 1231 йил туғулиб 1304 йилда оламдан ўтган Аҳмад Даҳлон, ўлган одам ҳақида учунчи куни ва еттинчи куни ва йигирманчи ва қирқ ва юзинчи кунни охрида ва ундан кейин хар йили ўлган кунида эҳсон қилиш одати одамларга жорий бўлиб қолгани учун, шунга фатво берганидек, булар одотлардандир.
عن الأحنف بن قيس قال: ( حين طعن عمر أمر صهيبا أن يصلي الناس ثلاثا وأمر بأن يجعل للناس طعاما ) ذكره الحافظ ابن حجر في المطالب العالية وقال: إسناده حسن . فهذا دليل صريح في استحباب إطعام أهل الميت الطعام كما يجوز لغيرهم فهاهو فعل السلف يا من تدعون ذلك.
Аҳнаф ибни Қайсдан ривоят қилинади: Умар пичоқланган вақтда, Умар Суҳайбга одамларга уч кун намоз ўқиб, уларга таом тайёрлаб беришга амр қилди.
Бу ривоятни ибни Ҳажар ,,ал -матолибул алия,, деган китобида зикр қилиб, буни исноди саҳиҳдир деди. Бу хам майтни аҳли, бошқалар каби одамларга таом тайёрлаб беришни мустаҳаблигига сариҳ далилдир
وكذا روى طاووس قال: ( إن الموتى يفتنون في قبورهم سبعا ويستحبون أن يطعموا عنهم تلك الأيام) رواه الإمام أحمد في الزهد.
Шу каби Товус ривоят қилади: "Албатта ўликлар қабрларда етти кун имтиҳон қилинадилар. Шуни учун шу кунларда улар ҳақида таом бериш яни эҳсон қилиш мустаҳабдир", деди. Имом Аҳмад ,,Зуҳд,, деган китобида ривоят қилади.
Бродорларим хар бир нарсага инсоф билан қарайлик!. Бизни олдинги олимларимиз камунистлар даврида хам бу динни ҳимоя қилиб, динга жонини фидо қилиб, хар хил фирқаларни киришидан ҳимоя қилиб, бизгача дин етиб келишига сабабчи бўлиб, ўтиб кетган бўлсалар-у, биз уларни камчилигини топиб, улар чаласавод бўлган, бидъат аҳли бўлган деб беодоблик қилсак тўғри бўладими. Устозим Зуҳруддин Махдум раҳматуллоҳ алайҳ шундай деган эдилар:"Болам бирор фатвони йўқ деб юборманг!. Бу дунёда нима кўп, китоб кўп, бир китобда чиқмаса иккинчисида чиқиб қолади", деган эдилар.
Саломат бўлинглар!.
فانظر رحمك الله تعالى أخي القارئ كيف تدعي الوهابية الإتباع فمن الذي ابتدع الآن أنحن أم هم فحكموا بيننا.
يونس حديبي العامري
Абдулманнон домла Ўзгандий мақоласидан.
@durdonadur
7.0K viewsedited 06:36
A
