2023-02-28 18:53:15
Массагетлар бу пайтда Аракс (Амударё) бўйлари ва Қизилқумда яшашган. Тўмарис массагетлар подшосининг хотини бўлиб, у эрининг вафотидан кейин давлатни бошқарган. Эрондан келган босқинчилар қўшини билан массагетлар ўртасида шиддатли жанглар бўлган. Дастлабки жангда Тўмариснинг ўғли Спарангиз (Спарганис) бошчилигидаги массагетлар ғолиб чиққан. Бироқ кейинги жангда форслар хийла йўли билан Спарангиз ва айрим массагетларни асир олишганда, ор-номусга чидай олмаган Спарангиз ўзини ўлдирган. Тўмарис ўғлининг ҳалокатидан эсанкираб қолмай, ўз халқининг манфаатини ўйлаб, Кир II дан массагетлар юртидан чиқиб кетишни сўрайди. Бироқ форслар шоҳи рад жавобини бергач, икки ўртада аёвсиз жанг бўлган. Геродот массагетлар билан форслар ўртасидаги жангни қуйидагича тасвирлайди: “Менинг билишимча, бу жанг варварлар ўртасидаги барча жанглардан ҳам даҳшатли бўлган. Аввал ҳар иккала қўшин бир – бирини узоқ масофадан туриб, камондан ўққа тутдилар. Камон ўқлари тугагач, улар найза ва қилич билан курашдилар. Жанг узоқ давом этди. Кўп қон тўкилди. Ниҳоят, массагетлар ғалаба қозондилар”. Баъзи манбаларда ушбу жанг 7 кун давом этганлиги қайд этилган. Форс қўшинларининг асосий қисми жумладан, Кир II ҳам жанг майдонида ҳалок бўлган. У тўлиқ 29 йил шоҳлик қилган. Кир II нинг жасади топилгач, малика Тўмариснинг буйруғи билан унинг кесилган боши инсон қони билан тўлдирилган мешга солинган. Тўмариснинг довруғи юнон дунёсигача тарқалган. Айниқса қудратли империянинг подшоҳи Кирни аёл киши томонидан мағлубиятга учратилиши ўта шармандали воқеа сифатида тарих саҳифаларига битилган.
Давоми бор.
526 views15:53
Б
