2022-08-13 19:31:28
#ҳайвонот
ОТЛАР ҲАҚИДА.
{و الخيل} و خيل نوعان: عتيق و هجين، فرق بينهما ان عظم البرذون اعظم من عظم الفرس ، عظم الفرس اصلب و انقل ، و البرذون اجمل من الفرس و الفرس أسرع منه ، و العتيق بمنزلة الغزال و البرذون بمنزلة الشاة ، فالعتيق ما ابواه عربيان سمي بذلك لعتقه من العيوب و سلمته من طعن فيه بالامور المنقصة. و سميت الكعبة بالبيت العتيق لسلامتها من عيب الرق لأنه لم يملكها مالك قط.
و الهجين الذي ابوه عربي و امه عجمية.
«Отлар: Наҳл сураси 8 оят»
Отлар икки тур бўлади: - Атиқ (қадимги, озод) отлар.
- Ҳажин (чатишма) отлар.
Уларнинг ўртасидаги фарқ: Аргумук (чатишма от)ни суяги каттароқдир. Қадимги отнинг суягидан қадимги (Атиқ) отнинг суяги эса қаттиқ ва ҳарактлироқдир. Аргумук - отларниг чиройлироғидир ва атиқ эса уларни тезроғидир. Атиқ Оҳу мақомидадир ва Аргумук эса қўй мақомидадир. Бас Атиқнинг ота-онаси араб отларидандир. Ўша номи билан номланиши айбу нуқсондан озод бўлгани учун ва камчилик ишларни сабабидан унга сайилган ёки кораланишдан саломат бўлганлиги учун.
Каъбанинг ҳам «Байтул Атиқ» деб номланиши - қулларни айбу нуқсонидан саломат бўлгани учундир. Чунки (Каъбатуллоҳга) ҳеч бир подшоҳ эгалик килаолмади.
Хажин - шундай бир от-ки, унинг отаси араб ва онаси эса ажамдир.
و خلق الله الخيل من ريح الجنوب و كان خلقها قبل آدم عليه السلام لان الدواب خلقت يوم الخميس و آدم خلق يوم الجمعة بعد العصر ، و الذكر من الخيل خلق قبل الانثي لشرفه كآدم و حواء .
Аллох таъоло Отни жанубий шамолдан ва Одам алайҳис-саломдан олдин яратди чунки хайвонлар пайшанба куни яратилди ва Одам алайҳис-салом эса жумъа куни асрдан кейин яратилди. Одам алайҳис-салом Ҳаво онамиздан олдин яралган сингари отнинг айғири урғочиси(байтал)дан аввалроқ яратилди.
و اول من ركب الخيل اسماعيل عليه السلام - و كانت وحوشا - و لذلك قيل لها العراب، و في حديث: «اركبوا الخيل فانها ميراث ابيكم اسماعيل ».
Биринчи ёввойи отни минганлардан бу Исмоъил алайҳис-саломдирлар. Шунинг учун ҳам у отни араб дейилади.
Ҳадисда келганидек:
Отни мининглар чунки у сизларни отангиз Исмоъил (алайхис-салом)ни меросидир.و عن انس رضي الله عنه أن النبي صلي الله عليه وسلم لم يكن شيء احب إليه بعد النساء من الخيل :« لما اراد ذو القرنين ان يسلك في الظلمة الي عين الحياة سأل أي الدواب في الليل ابصر؟ فقالوا : الخيل فقال:أي الخيل ابصر ؟ فقالوا: الاناث قال: فاي الاناث ابصر؟ فقالوا : البكارة فجمع من عسكره سنة آلاف فرس كذلك ».
Ҳадиси шарифда келди:
Анас розияллоҳу анҳудан, айтдилар:
Набийимиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга аёлларидан кейин (ўринда) отни минишликдан маҳбуброк нарса бўлмади.Хадиси шарифда келди:
«Зул-Қорнайн хаёт булоғига зулматдан ўтишликни ирода қилганларида сўрадилар:
- Қайси ҳайвоннинг кўзи кечасида яхши кўради?
Жавобан айтишди: От деб. Яна сўрадилар: Отнинг қайси бири яхшироқ кўргувчи? Айтишди: Отнинг «Бияси»дир.
Яна сўрадилар: Бияларнинг кайси бири яна хам яхшироқ кўргувчи? Айтдилар: «Бокираси»дир. Ўзининг аскарларидан олти мингта отлик тўпладилар».
و في الحديث: «ما من ليلة الا و الفرس يدعو فيها و يقول: رب انك سخرتني لابن آدم و جعلت رزقي في يده ، اللهم فاجعلني احب إليه من اهله و ولده ».
Хадиси шарифда келади:
«От ҳар кечада дуъо қилади ва айтади: Роббим, сен мени Одам боласига буйсинтириб қўйдинг ва ризқимни уни қўлида қилиб қўйдинг. Эй Аллоҳим! Мени унга ўзининг аҳлидан ва боласидан кўра маҳбуброқ қилгин».Тафсиру рухул баён китобидан.
2.2K viewsedited 16:31
A
