2022-07-08 02:08:09
Mukallafga eng avval vojib bo'ladigan narsa.Ba'zi ulamolar u "ma'rifat" dedi.
Ba'zilari "nazar" dedilar.
Yana ba'zilari esa "qasd" dedilar.
Bu gaplar bir-biriga qarama-qarshi emas.
• Ma'rifatning ma'nosi nima?
U ma'rifatullohdir, ya'ni Allohni tanish.
Imom Bayoziy rahimahulloh Abu hanifa rahimahullohdan rivoyat qilingan asarlarni jamlab sharhlagan kitobida "Allohni tanish vojibligi..." degan sarlavha beradi. Bu sarlavha ostida Jabroil* hadisini keltiradilar. Unda hammamizga ma'lum bo'lganidek, payg'ambar sallallohu alayhi vasallam imon, islom, ehson haqidagi savollarga javob beradilar.
Imonni javobida "Allohdan o'zga iloh yo'q" deb boshlangan, so'ng boshqa imon ruknlarining zikri kelgan.
Shundan ma'lum bo'ladiki MA'RIFAT bu "La ilaha illalloh" ekan.
Ma'rifatni o'sha kitobda sharhlab yana, "U Allohni va u Zotning sifatlari, payg'ambarlar va oxirat ishlarini bilishdir" - deydilar.
• Nazardan murod nima?
Taammul va tafakkur natijasida Allohni tanish, ya'ni "la ilaha illalloh" deb guvohlik berishga yetib bormoq.
Ushbu videoda bu qabila odamlari da'vatga quloq solib fikru nazar qilib shahodat kalimasini aytganlari kabi.
https://m.facebook.com/groups/2248007378542932/permalink/3881781911832129/
• Qasd nima?
Qasd bu nazar solish, fikrlash sari tavajjuh qilish, yuzlanish. Nazarni qasd qilish.
Bu videodagi odamlar boshida yoqtirmay turishdi, keyin ba'zi so'zlar quloqlariga yetib borgach o'ylashga, nazar solishga tushib savollar bera boshlashgani kabi.
• Bu uchala qavlni o'rtasida ziddiyat yo'q dedik. Ya'ni ma'rifatulloh deganlar asl maqsadni ko'zda tutganlar.
Nazar deganlar o'sha maqsadga eltuvchi dastlabki asosiy ishni ko'zda tutdilar.
Qasd deganlar eng avvalgi qadamni ko'zda tutdilar.
Zero qasd nazarga, nazar esa ma'rifatga olib boradi.
Ixtilof lafzda bo'ldi.
• Ba'zi toifalar Ahli sunnat ulamolarini bu istilohlarini (atama) to'g'ri tushunmaganliklaridan xatoga yo'l qo'yishadi.
Aytishadiki, mukallafga eng birinchi vojib bo'lgan narsa "la ilaha illalloh"dir, ma'rifat emas, nazar ham emas va qasd ham emas deb noo'rin e'tiroz bildirishadi.
Yuqoridan ma'lum bo'lganidek Ma'rifat bu ayni "la ilaha illalloh"dir. Bu esa nazar va fikr undan oldin kelmaguncha amalga oshmaydi.
Ushbu videoda ham buni yaqqol misolini ko'ramiz. "la ilaha illalloh" denglar deb turib olishmadi. Aksincha, nazar solishga chaqirishdi. Payg'ambar alayhissalotu vassalomning da'vatlarida ham namunalar bor bunga. Balki bugungi kunimizgacha bo'lgan butun islom tarixida "La ilaha illalloh" deb musulmon bo'lgan har bir kishini o'rgansangiz avval albatta nazar solgan bo'ladi, so'ng "La ilaha illalloh" degan bo'lib chiqadi.
• Kimni (mukallafga eng birinchi vojib bo'lgan narsa "la ilaha illalloh"dir, ma'rifat emas, nazar ham emas va qasd ham emas) deganinini eshitsangiz, bilinki, U odam xolis odam emas. Ahli sunnat imomlariga - rahimahumulloh - g'arazi bor shaxsdir.
Alloh taolodan bu kabi illatlardan ofiyat so'raymiz. Zero Ahli sunnat imomlarining maqsadi ham "la ilaha illalloh" dir.
Vallohu a'lam!
---------------------------
*Ba'zilar bu so'zni shunday talffuz qilinishiga ham e'tiroz bildirib masxara qilishibdi. Jabroilmas Jibril emish. Jabroil desa xato bo'larkan. Xato bo'lmaydi. Mutavotir qiroatda "Jabroil" shaklida ham kelgan.
R. Hanafiy.
1.6K views23:08
А
