2022-08-31 07:01:20
OG‘IZ BO‘SHLIG‘IDAGI BEZLAR HAQIDAOg‘iz bo‘shlig‘ida hazm jarayonida faol ishtirok etuvchi
katta va kichik bezlar bo‘ladi.
Mayda so‘lak bezlariga quyidagilarni kiritamiz:— til bezlari
— lab bezlari
— lunj bezlari
— tanglay bezlari.
Bu bezlar og‘iz bo‘shlig‘ining hamma devorlarida (lab burchaklaridan tashqari), shilliq qavat ostida bo‘ladi.
Bezlar ishlab chiqaradigan suyuqligi tarkibiga ko‘ra ham bir necha turga bo‘linadi:1. Seroz (oqsil tarkibli) bezlar — quloq oldi bezi;
2. So‘lak (shilliq tarkibli) bezlar — tanglay, til bezlari;
3. Aralash tarkibli bezlar — lab, lunj va tilning oldingi qismidagi bezlar.
Og‘iz bo‘shlig‘idagi katta so‘lak bezlari 3 ta:— Quloq oldi bezi
— Jag‘ osti bezi
— Til osti bezi.
Quloq oldi bezi (rasmda)
Yumshoq, pushti rangdagi alohida bo‘lakchalardan iborat bez. Og‘irligi 25-30 g. Yuz terisi ostida qisman chaynov muskuli (m. masseter) ni ustidan qoplab turadi.
Bez bo‘lakchalarining alohida naychalari qo‘shilib, yagona markaziy nay orqali yuqori jag‘dagi ikkinchi katta oziq tishlar qarshisida, lunj shilliq qavatiga ochiladi.
Jag‘ osti bezi (rasmda, yashil rang bilan)
Quloq oldi bezidan biroz kichik, og‘irligi o‘rtacha 15 g bo‘lgan cho‘zinchoq tuxum shaklli bez. Bo‘yin old sohasidagi jag‘ osti uchburchagi (trigonum submandibulare)da joylashgan. Pishiq kapsula bilan qoplangan. Bezning nayi til ostidagi yugancha (frenulum sublingualis)ning ikki yon tarafi (caruncula sublingualis)da ochiladi.
Til osti bezi (rasmda, yashil rang bilan)
Katta so‘lak bezlarining eng kichigi. Og‘irligi o‘rtacha 5 g. Pastki jag‘ suyagi orqa yuzasidagi til osti chuqurchasi (fossa sublingualis)da, jag‘-til osti mushagi (m. mylohyoideus, yashil rangda)ning ustida joylashadi.
Alohida bo‘lakchalardan iborat bo‘ladi. Bo‘lakchalar naylari qo‘shilib katta va kichik 2 ta umumiy nay hosil qiladi. Kattasi jag‘ osti bezi bilan qo‘shilib yoki alohida borib til osti yuganchasining ikki yoniga ochiladi. Mayda naychalari esa til ostidagi burma (plica sublingualis)ga ochiladi.
Yangi tug‘ilgan bolalarda so‘lak bezlari hali
yaxshi rivojlanmagan bo‘ladi. Bezlarning jadal o‘sishi 5 oylikdan 2 yoshgacha davrda kuzatilib, fiziologik ravishda bolada ko‘proq so‘lak oqishi kuzatiladi.
#Bez
#Solak_bezlari
#Splanxnologiya
@ANATOMIYA_UZ
2.6K viewsМуродилла Михлиев, 04:01