Xorijdagi talabadan maktublar

2022-07-08 13:41:47 Vatanga ko‘rgan o‘zgarishlar borasida ilk xulosalarim. (Bu yozganlarim faqatgina Qo‘qon shahriga tegishli, hali boshqa shaharga bormadim):

Bir vaqtlar chinorlar kesilib o‘rniga ekilgan daraxtlar ancha katta bo‘lib qolibdi. Shaharning ko‘rki bu daraxtlar bilan juda ham ochilgan. Eng chiroyli shahar eng ko‘p daraxti bor shahar.

Markaziy ko‘chalar ancha toza, lekin ichki qisimlarda tozalik unchalik emas. Chiqindi tashlash qutilari shaharda yo‘q hisobi, bu yomon. Insonlar ham chiqindilarini yerga tashlab ketishi oddiy holatga aylanibdi.

Piyodalar yo‘li avvalgi yillarga ko‘ra ancha yaxshilanibdi lekin shunda ham talab darajasida emas, baʼzi yo‘llar avtomobillar va do‘konlarning ko‘chaga qo‘ygan mahsuloti bilan ishg‘ol qilingan.

Ko‘rlar va velosipedlar uchun maxsus yo‘llar paydo bo‘libdi. Quvonarli xol. Biroq bu yo‘llar unchalik uzun emas. Bolalar aravachasi va nogironlar uchun yo‘llarda sharoit yo‘q.

Jamoat transporti ishlab turibdi, lekin taksi xizmati yaxshiroq va qulayroq tuyildi. Avtobuslarda pulni tushib turganda to‘lanar ekan (Avval unday emas edi, yoki men eslolmadim) bu biroz erish tuyildi.

Mahallalarning ichki yo‘llari ancha yaxshilanibdi, bolalar maydonchasi ham ko‘payibdi.

Shahar bo‘ylab ariqlarda suv oqmoqda, xursand bo‘ldim. Havoni tozalaydi va muvozanatga soladi. Kasalliklar kamayadi. Ammo ariqlarga chiqindilar tashlanmoqda.

Shaharning kechki yoritilishi ham yaxshilanibdi, insonlarning kechki salqinda yurishi yoki oilaviy bir yerga borishlari ko‘payibdi.

Machitlarda saflar ancha ko‘payibdi. Soqolli insonlar kamaygani. Ro‘molli ayollar esa ko‘payibdi. Boshi ochiq ayollarni juda ham kam ko‘rdim, eng kamida sharif tashlab olgan ko‘pchilik.

Ichki ishlar vazirligi tomonidan tayyorlangan kitob o‘qishni targ‘ib qilinadigan reklama bannerlarini ko‘rdim. Tushunishim bo‘yicha ichki ishlar vazirligi online kutubxona tashkil qilgan.

Ko‘chada ichki ishlar xodimlarini kam ko‘rdim. Hayot nisbatan ancha erkinlashibdi.

Xalqaro va mahalliy brendlarga oid do‘konlar ancha ko‘payibdi. Umuman olganda shahardagi do‘konlar sonida jiddiy o‘sish bor. Kichik ishlab chiqarishlarning soni ham ortgan.

Prezident madh qilingan reklama bannerlari ancha kamaygan.

Ko‘chalardagi reklama esa hali hamon ruscha-o‘zbekcha, lotincha-kirillcha aralash yozilgan. Juda xunuk va tartibsiz. Tezroq bu borada jiddiy islohot olib borishimiz kerak.

Narxlar Turkiyadan qimmatroq tuyildi. Maoshlar esa o‘rtacha 150-200 dollar.

O‘quv kurslari juda ham ko‘p, yoshlar til o‘rganishga ishtiyog‘i kuchli. Inglizcha biladiganlar soni sezilarli oshgan.

Boshqa millatdagilar ko‘chada o‘zbekcha gaplashmoqda. Quvonarli xol. Keyin yana kayfiyatimni juda ham ko‘targan jihat, avtobusda hamma bir-biriga joy berishga intilishi. Ohista turtgan holda, aka o‘tiring yoki opa o‘tirib oling deb aytishadi.

Mashinalar haddan ziyod ko‘paygan. Yo‘llarda tiqilinchlar yuz bermoqda. Kichik qoida buzishlar oddiy holat, piyodalarga yo‘l berish nisbatan oshgan.

Shaharda qurulish ancha ko'p. Yangi binolar quti ko‘rinishida emas, farqli arxitekturada qurilyapti ekan. Ochish/sharhlash

2022-07-01 13:09:22 Bu har doim shunday bo‘lganligini qayerdan bilamiz? Bizda qanday maʼlumotlar bor? Birinchi jahon urushidan avval Germaniyaning milliy iqtisodiy qudrati u bilan bir xil yillarda milliy davlat sifatida qayta tashkil etilgan Italiya va Yaponiya kabi mamlakatlarni birgalikda jamlaganidan uch baravar katta va Fransiya va Rossiyaning iqtisodiyotini esa ortda qoldirgan edi. 1913 yilda Germaniya 66 million aholiga ega bo‘lib, o‘sha paytda mintaqada aholi soni undan ko‘p bo‘lgan yagona davlat Rossiya edi. Biroq, nemis aholisi ham miqdor, ham sifat jihatidan ruslardan ancha kuchli edi. Chunki nemislarning taʼlimi, ijtimoiy ehtiyojlari davlat tomonidan qondirilgan va ularning jon boshiga to‘g‘ri keladigan daromad darajasi ruslarnikidan deyarli o‘n barobar yuqori edi. Bir misol keltiraman: Masalan, o‘sha davrda Italiyada harbiy xizmatga chaqirilgan har ming kishidan 330 nafari savodsiz edi. Vengriyada bu ko‘rsatkich 220 kishi, Fransiyada esa mingda 68 kishini tashkil etardi. Germaniyada qancha bo‘lganini bilasizmi?Mingda 1! Men Birinchi jahon urushidan avvalgi holatni gapiryapman. 110 yil oldin!

Shunday jamiyatdan nafaqat Prussiya armiyasi foyda ko‘radi. Balkim malakali ishchilarni qidirayotgan zavodlar, yaxshi o‘qitilgan muhandislarga muhtoj tadbirkorlar, kimyogarlarni qidirayotgan laboratoriyalar ham yetarlicha foyda ko‘rdi.
Politexnika institutlari va universitetlari, Germaniya maktab tizimi juda uzoq va chuqur tarixga ega muassasalardir. Dunyoda juda ko‘p bo‘lgan maʼdanni, yaʼni inson miyasini qayta ishlash orqali ulardan birin-ketin bebaho javohirlar ishlab chiqardilar.
Sayyoramizda qayta ishlansa, inson miyasidan ko‘ra ko‘proq qo‘shimcha qiymatga ega bo‘lgan va qimmatliroq biron bir boshqa modda bormi? Yo‘q. Nemislar bu oddiy haqiqatni dunyodagi boshqa xalqlarga qaraganda tezroq anglab yetishdi.
O‘qimishli nemis fermerlari bu bilimlar bilan yangi kimyoviy o‘g‘itlarni ishlab chiqdilar. Zamonaviy qishloq xo‘jaligi bilan ular boshqa buyuk davlatlarga qaraganda gektariga yuqori hosil olishdi. Mahsulotlar diversifikatsiya qilindi, narxlar tushdi va ko‘proq aholini boqish mumkin edi. Ko‘proq aholi ko‘proq ishchi kuchi va tez sanoatlashtirish olib keldi.

Endi Wirthschaftswunderʼga qaytsak. 1948 yil may oyida kuniga o‘rtacha 9,5 soatlarini ishlash o‘rniga yeydigan narsa topish va yig‘ish uchun sarflagan nemis xalqining sanoat ishlab quvvati 1948 yil dekabr oyining oxirgi kunida urushdan avvalgi 80 foizga yetdi. Oradan atigi 10 yil o‘tib, 1958 yilda sanoat mahsuloti to‘rt baravar ko‘paydi. O‘sha sanadan keyin hech narsa Germaniya iqtisodiyotini tiz cho‘ktira olmadi. 1989 yilda Berlin devori qulagan paytda G‘arbiy Germaniya dunyodagi uchinchi yirik iqtisodiyot edi. Sharqiy Germaniya esa qashshoqlik va ochlikdan aziyat chekardi. Ikki raqib iqtisodiy tizim bir xil odamlarda sinovdan o‘tkazildi va Javob o‘rtada.

Xulosa: men borgan yerlar, yashagan joylarim, guvohi bo‘lgan narsalarim, jamiyat insonlari va o‘sha jamiyatning tuzilishi, madaniyati va mentalitetiga qarab bir mamlakatlarning rivojlanishi uchun farqli yo‘llar kerakli bo‘lishini bildim. Boshqacha qilib aytganda, nemislar ishlab chiqargan tizim, o‘zlari uchun eng yaxshi tizim bo‘lishi mumkin, lekin boshqa geografiyada turli tarixiy tajribaga ega, ijtimoiy munosabatlar dinamikasi har xil bo‘lgan xalqlar uchun bir xil natija berishi kafolatlanmaydi. Ammo shuni bilamanki, bu baʼzi narsalarda yaxshiroq bo‘lgan jamiyatlar tomonidan o‘rganilgan tajriba va saboqlarni eʼtiborsiz qoldirmaslik kerak. Aksincha, umumiy xatolar, umumiy tuzilmalar va umumiy nuqtalarni topish va tushunish kerak. Chunki umumiy fikrlar yetarli bo‘lsa va bir tomon o‘sha keng tarqalgan xatolarga qaramay muvaffaqiyat qozonsa, vaqtni behuda sarflashning nima keragi bor? Chunki bir yerda sinab ko‘rilgani turibdi.

Agar bir davlat va jamiyat Germaniya kabi bo‘lishni istasa, qonunlarini va sistemasini shunchaki o‘zgartirib, o‘z tarixidagi xatolardan ibrat olmasdan erisha olmaydi. Ochish/sharhlash

2022-07-01 13:09:22 Wirthschaftswunder (Olmon moʻjizasi)

Bosma, muzlatgich, televizor, birinchi to‘liq avtomatik raqamli kompyuter, birinchi kosmik raketa, zamonaviy telekommunikatsiya, radiokimyo, yadro sintezi, mikrobiologiya, nisbiylik nazariyasi, kvant fizikasi... Dunyoni o‘zgartirgan ixtirolar, ixtirochilar, mutafakkirlar, rassomlar va asarlar ro‘yxati shunchalik uzunki, bularning o'ndan biriga ega bo'lgan har qanday xalq “Yoki biz ustun irqmizmi?” deb dovdirab qoladi.

Bir mamlakatni aqlingizga keltiring... 50 yil ichida 2 ta jahon urushida ketma-ket mag‘lub bo‘ldi. Infratuzilmasi bombardimonlar bilan mutlaqo tekislandi. Zavodlari demontaj qilinib, toshib ketildi. Shaharlarida hech qanday sog‘lom bino qolmadi. Muhim sanoat markazlari butunlay vayron bo‘ldi. 1.7 milyon ming kishilik aholisi bo‘lgan poytaxti 232 ming kishilik shaharchaga aylandi. Mamlakatdagi uy xo'jaliklari soni 20 foizga kamaydi. 18-35 yoshdagi erkaklarning aksariyati o‘lgan yoki nogironga aylangan. Qolganlari esa ruhiy kasal. Oziq-ovqat ishlab chiqarish urushdan oldingiga nisbatan yarim quvvatda. Mamlakatning o‘sha paytdagi pul birligi bo‘lgan «Reyxsmark» mutlaqo qadrsiz qog‘ozdan iborat.

Sarxatlarida 4 farqli davlatning askarlari bor va ular tez orada mamlakatni sharq va g‘arbga bo‘lishadi. Bundan tashqari, jamiyat maʼnaviy jihatdan ham mag‘lub vaziyatda. Tarix oldida aybdor. Xalqining o‘ziga bo‘lgan ishonchi butunlay sindirildi. Odamlaridagi ijtimoiy va individual psixologiya buzilgan holatda. U davlatning bo‘yiniga katta miqdorda tovon puli osilgan. Shunday og‘ir va achinarli vaziyatdan bor-yo‘g‘i 30 yil ichida qutilib, butun qitʼaning yetakchisiga va dunyoda uchinchi yirik iqtisodiyotga aylanishga erishdi Germaniya.

Ushbu jadal rivojlanish ortida bir nechta omillar bor va ularning hammasi ham nemislar tomonidan qo‘yilgan qadamlar bilan bog‘liq emas: Marshall yordami, harbiy xarajatlarga uzoq vaqt pul sarflamaslik. Yevropa iqtisodiy hamjamiyatining savdo afzalliklari va hokazolar bor. Biroq, men aytib o‘tganlar ko‘plab Yevropa mamlakatlari uchun ham yuqoridagi imkoniyat yaratilgan edi. Shuning uchun bu erda eʼtiborni tortadigan asosiy jihat shundaki, nemislar bunday omillarsiz ham bir necha marta bunday moʻjizaviy o‘zgarishlarga erisha olgan.

Ikkinchi jahon urushidan keyin bo‘lgani kabi, birinchi jahon urushi oldidan ham, undan keyin ham nemislar juda qisqa vaqt ichida Yevropa va dunyodagi eng yirik iqtisodiy, sanoat, siyosiy va harbiy kuchlardan biriga aylanishga muvaffaq bo‘lishdi. Shu maʼnoda biz tasodif emas, aksincha, takrorlanadigan motivga qanday erishilganligini o‘rganishimiz kerak.

Bir asrdan kamroq vaqt ichida nemislar 6 xil tizimda yashashdi: Avval Prussiya Qirolligi va Gogensollernlar sulolasidagi Germaniya imperiyasi, keyin Birinchi jahon urushi bilan yakunlangan bu imperiya Veymar respublikasiga aylandi.Undan keyin Gitlerning hokimiyat tepasiga kelishi va Uchinchi Reyx davri bilan nemislar butunlay boshqa davlat tashkilotiga aylanishdi. Sovuq urush davrida mamlakat ikkiga bo‘lingan va bir xil xalq "Germaniya Demokratik Respublikasi", yaʼni Sharqiy Germaniya va Federal Germaniya deb ikki xil tizimda qayta tashkil etildi. Nihoyat, u Demokratik Birlashgan Germaniyaga, rasman "Germaniya Federativ Respublikasi"ga aylandi.

Xo‘sh, bunday moslashishga nima imkon berdi? Eng birinchi o‘rinda har doim sifatli taʼlim olgan yosh avlodlar bo‘lishi kerak edi. Doimiy malakali va bilimli insonlarga ega bo‘lish siri esa qaysi davrda bo‘lishidan qatʼiy nazar, nemislar uchun taʼlim doimo birinchi o‘rinda edi va sifatli taʼlim hamma uchun ochiq bo‘lishini taʼminlay olishdi. Ochish/sharhlash

2022-06-05 13:06:11 Hind oshxonasining yorqin yulduzi bo'lgan taom: biryanini yeb ko'rdim. Birinchi qoshiqdanoq ko'zlarimdan yosh keldi. Qusmaslik uchun o'zimni juda ham zo'r tutdim. Og'ir ziravorlar va g'alati hidi bo'g'ib qo'ydi. Hind oshxonasi men uchun Yaponiya oshxonasidan keyingi eng yomon oshxonaga aylandi.

Quyida dunyodagi eng lazztli ovqatga ega mamlakatlar reytingi. O'zbekiston yo'q ekan negadir.
Men uchun kuchli uchlik quyidagidek:
1 Italya
2 Turkiya
3 O'zbekiston

Suriya, Qirg'iziston, Uyg'ur va Ukraina yemeklari ham yoqadi.

Chilidan mehmon bo'lib kelgan bir oila uyimda mastava bilan 1-1 o'xshash ovaqt qilgandi. Mazasi ham bir xil edi.

Eron ovqatlarini yeb ko'rmaganman. Eng yaqin vaqt ichida sinab ko'rish niyyatim bor. Ochish/sharhlash

2022-06-04 17:19:39 Danbas jabhasida ko‘rib turganimiz ichidagi eng ochiq oydin bo‘lgan jihat, Rossiyaning nihoyatda sekin oldinga siljishi. Bu rus armiyasining ayni vaqtda jiddiy charchaganini va oldinga borishda qiynalayotganini ko‘rsatadi. Odatda yirik urushlarda, ustun kuch juda yuqori tezlikni saqlab turishi kutiladi, lekin ruslar uzluksiz hujum chizig‘ini belgilab oldinga siljishga urinmoqda va jiddiy mudofaa chizig‘iga urilib, chekinmoqda. Ruslar davomli bunday “tajriba” o‘tkazish imkoniyatiga ega, chunki ularning resurslari va qo‘shinlari juda ko‘p, ammo bu oldingi frontdagi Rossiya armiyasi uchun jiddiy halokatli taʼsirga ega. Ukrainaliklar ruslarni yetarlicha bunday bo‘g‘ishlar orqali, kichik hujumlar bilan qisqa vaqt ichida yo‘qotilgan o‘rinlarni egallashi mumkin.
NATOning zamonaviy artilleriya tizimlari va o‘q-dorilari Ukrainaga kelishda davom etmoqda. Diqqatlar amerikaning himars'larida bo'lsa-da, Germaniya, Polsha va Frantsiyaning sel-propelled artilleriya tizimlari frontga ko'proq ish ko'rsatmoqda. Artilleriya urushi, urushning nisbatan turg'un bosqichlarida muhimroqdir.
Ukraina o‘z hududida bo‘lganligi sababli, bu mamlakat va xalqning jang qilish irodasi ruslarga qaraganda ancha baland. Ukraina armiyasi Rossiya artilleriya tizimlaridan har jihatdan ustun bo‘lgan Nato tizimlariga moslashuvi davom etar ekan, ruslarning ahvoli kundan-kunga qiyinlashib boraveradi.
Allaqachon Xerson viloyatida ukrainaliklar keng qo‘llamli qarshi hujumlarini davom ettirmoqdalar va “hujum” pozitsiyasida turgan ruslar o‘z pozitsiyalarini yo‘qotmoqdalar. Bu ham rus armiyasining oldinga siljish kuchi qanchalik kamayganini ko‘rsatadi. Butun rus armiyasi Ukrainaga qarshi faqat bitta chiziqda hujum qila olishi va ancha bo‘g‘iq oldinga siljishi muhim ko‘rsatkichdir. Rossiya uchun bu jarayonni to‘liq safarbarliksiz davom ettirish halokat bilan teng. Vaqt esa Rossiyadan ko'ra, Ukrainaning foydasiga ko'proq ishlamoqda. Ochish/sharhlash

2022-06-04 17:19:38 Ukraina-Rossiya urishini borasida Geopolitika va Geostrategiya darsining final semestr sinovi uchun yozgan tadqiqot maqolamni o‘zbekchaga tarjima qilib bu yerga joylayapman.
Urushning 100-kunida Rossiyaning asosiy kuchlari faqatgina Donbas jabhasida jamlagan holda, og‘ir va sekin ildamlash bilan davom etmoqda. Biroq, ruslarining bu siljishni g‘alabadan ko‘ra, bo‘g‘ilgan hujum deb qarasak to‘g‘riroq bo‘ladi.
Urushlarda hujumkor pozitsiyada bo‘lgan tomon deyarli har doim baʼzi yerlarni egallashi mumkin. Hujumni kuchsiz taraf amalga oshirsa ham, hujum qilgan taraf dushmanining nozik joylarini topishi va u hududni egallashi, himoyadagilarga ko‘ra osonroq.
Qaytaraman hujum qilgan tomonning egallagan yerlari, butunlay ishg‘ol qilindi degani emas. Boshqacha aytganda ruslarning Donbas frontida, oxirgi kunlarda bosib olgan yerlari tamoman rus kontroliga o‘tdi degani emas.
Sabablarga kelsak. Hududni egallab olgan hujumchi askarlari endi otishmadan avvalgi eski xavfsiz “joylashtirilgan” holatida bo‘lmaydi. Chunki jang maydoning oldingi qismi hujum qilgan tomon uchun noaniq, tumanga aylanadi. Olingan joylar mudofaa tuzilmalari o‘rnatilganga qadar “olingan” hisoblanmaydi. Shuning uchun ham hujumchi tomonning bir hududni egallab olishi aldamchi ustunlik qiyofasini yaratadi.
Ukrainaning Danbasda amalga oshirib turgan urush strategiyasini urush tili bilan "Elastik himoya" deb atasak to‘g‘riroq bo‘ladi. Ushbu mudofaa uslubining maqsadi - texnika ustunligi bo‘lgan tomonni farqli yerlardan kichik guruhlar yordamida zarbalar berib ko‘zini ochtirmagan holda, hujumchining hujumini davom ettirishga qodir qilmaslik darajasiga keltirish hisoblanadi. Hujumni taʼminlay olmay qolgan va kuchini yo‘qotgan kuch birdaniga ko‘p sohalarda qarshi hujumga ochiq holatga kelib, o‘z kuchini keng maydonga (ayniqsa, taʼminot liniyalari uchun) kuchsiz holatda yoyib qo‘yadi. Yaʼni hujumkor tomon ko‘z ochib yumguncha qarshi hujumga ochiq holatga tushib qoladi.
Misol uchun, agar Ukraina armiyasi hozirgi rus kuchlariga hujumni oldingi frontlardan, chekinmagan holda eski pozitsiyalaridan hujum qilganida, juda jiddiy yo‘qotishlariga duchor bo‘lar edi. Xatto himoyaviy qobiliyatini ham yo‘qotib qo‘yish xavfida qolardi. Biroq, agar ular rus hujumini shu shaklda bo‘g‘ishda davom etib, yaqin orada qarshi hujum orqali, hujum qilgan tarafdan ko‘ra kamroq resurslarni safarbar qilib, tarqoq, charchagan va bosib olgan yerlarida joylasha olmagan rus armiyasiga qarshi osonlikcha ustunlikka ega bo‘lishadi.
Urushlarda belgilangan maqsadlar doirasida katta hujumlar uyushtiriladi, nishonga olingan hududlar qo‘lga kiritiladi. Orqasidan yangidan chegaralarni tashkillashtirish, qo‘shinlarni qayta joylashtirish, taʼminot liniyalarini o‘rnatish, mudofaa pozitsiyalarini tayyorlash kabi uzoq davom etadigan jarayon boshlanadi. Bu ishlar amalga oshganidan keyingina "ishg‘ol qilingan" yerlar, harbiy maʼnoda egallangan deb aytishimiz mumkin. Bu jarayonda, agar hujum qiluvchi tomon himoyachiga yetarlicha zarba bera olmasa (masalan, yirik tuzilmalarni parchalamagan bo‘lsa yoki og‘ir qurol tizimlarini yetarli darajada yo‘q qila olmasa), ishg‘olchi, ishg‘ol qilingan yerlarda qarshi hujum vaqtidan ko‘ra ko‘proq egallagan yerlarida yo‘qotilishga uchraydi.
Donbasdagi ruslarning amalga oshirayotgan hujumiga qarab, "o ruslar olg‘a ketyapti" deganlar buni tushunishi kerak. Ruslar ukrainaliklar izn berib turgani uchungina oldinga siljishmoqda. Ukrainaliklarning ushbu bosqichdagi maqsadi imkon qadar Rossiyaning hujum kuchini bo‘g‘ib, uning imkoniyatlarini kamaytirishdir. Urushda bir davlat qo‘l ostidagi barcha yerni ushlab turishga majbur degan qoida yo‘q. Xuddi shaxmat o‘yiniga o‘xshab, farzinni olish uchun ot yoki filni qurbon qilmoqda Ukraina armiyasi. Ochish/sharhlash

2022-06-01 13:09:44 Kecha o‘rtog‘im sababli Germaniyada ishlaydigan bir muhandis inson bilan tanishdim. U inson shu kungacha Yevropa davlatlarida bir qancha tunnellar, aeroportlar va boshqa yirik loyihalarni hayotga tatbiq qilgan ekan.
Muhandis amaki suhbat orasida men bilan tengdosh bir o‘g‘li bor ekanligini aytib o‘tdi. Qiziqib, u ham muhandismi? deb savol so‘rasam yo‘q, ishchi, g‘isht teruvchi bo‘lib ishlaydi dedi.
Qanaqasiga, muhandisning o‘g‘li ishchi bo‘ladimi? Bizda bo‘lsa, otasi urib urib majburlab farzandlini muhandis qilardi deb hazil qildim.
Odamni jahli chiqdi.
Nega bunday deysan, o‘g‘lim juda yaxshi quruvchi. Majburlikdan yomon muhandis bo‘lish o‘rniga, yaxshi quruvchi bo‘lishning nimasi yomon deb, amaki o‘g‘li bilan faxrlanadi.
Uyaldim.
Uyalishimga sabab biz jamiyat sifatida men aytib o‘tganimdak harakat qilamiz.
Chunki bizni shunday tarbiyalashgan.
Muhandis o‘g‘lini kerak bo‘lsa yomon muhandis qiladi, lekin yaxshi quruvchi bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaydi.
Shuning uchun bizda Sardobadek yirik muhandislik fojialari yuz beradi. Yo‘llarimiz bir umr tuzalmaydi. Shaharlarimiz reja asosida qurilmaydi. Ochish/sharhlash

2022-05-30 11:18:34 Universitetda talabalar uchun tushlik. Umumiy narxi 3,5 lira yoki 3000 so'm. Solishtirish uchun ko'chada 0.5 liter suv 3.5 lira. Magazinda 1 ta non 3 lira. Ochish/sharhlash

2022-05-25 16:14:00 Ochish/sharhlash

2022-05-25 16:13:45 Bir darsning vazifasi uchun, Bursa markaziga yaqin bo'lgan qishloqqa borgan edim. Vazifa, fermerlar bilan suhbatlashib, anketa olishim kerak edi kichik tadqiqot uchun. Fermerlarni oldiga borib, maqsadimni aytsam, boshida hokimiyatdan yoki biron siyosiy tashkilotdan keldi deb o'ylab rad etti. Oddiy talaba ekanligimni o'rganib, ism va familyasini yozish kerak emasligini bilganidan keyin barchasini munosabati o'zgarib, mehmondo'stlik bilan so'rovlarimni to'ldirdi. Birisi o'zi yetishtirgan mevalar bilan bilan mehmon qilsa, boshqasi choylar xamroxligida anketamni to'ldirdi. Qishloq joylarida hokimyatdan hayiqish bor ekan. Fermerlarni qiynab turgan eng katta muammolar: Suv ozligi, benzin qimmatligi va ishchi kuchi yetishmasligi ekan. Yozda kel meva to'plangani o'rtoqlaring bilan, kunlik 15 dollardan maosh beraman dedi. Ochish/sharhlash